Çanakkale’ye heyelan uyarısı: İki bölgeye işaret edildi!

Çanakkale İnşaat Mühendisleri Odası Evren Değirmenci konuya ilişkin yazılı açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Çanakkale’mizin Dardanos, Güzelyalı ve İntepe bölgelerinde 11 Ağustos 2025 tarihinde başlayan ve 13 Ağustos’ta kontrol altına alınan büyük orman yangını, ilimizin doğal ve insani dokusuna derin yaralar açmıştır. Yangın, Kepez’ten başlayarak Güzelyalı köyü, Çınarlı, Erenköy, Karanlık Liman ve İntepe’ye kadar yayılarak binlerce hektar ormanlık alanı küle çevirmiş, bazı yerleşim yerlerinde ev ve araçlara hasar vermiş, yaklaşık 2 bin kişilik tahliye operasyonu gerektirmiştir. Bu felaket, rüzgar’ın da etkisiyle ulusal çapta bir kriz haline gelmişti.

Ne yazık ki, yangının acil etkileri kadar uzun vadeli tehlikeleri de göz ardı edilemez. Orman yangınları, kök sistemlerinin yok olması, toprağın hidrofojik hale gelmesi (su tutmama özelliği kazanması) ve erozyonun hızlanması nedeniyle heyelan ve kaya düşmesi riskini dramatik ölçüde artırır. Özellikle Güzelyalı ve İntepe gibi yamaçlı, orman örtüsü yoğun bölgelerde, ağaç köklerinin toprak bütünlüğünü sağlayan rolü ortadan kalkınca, yağışlı dönemlerde (ki sonbahar ve kış ayları yaklaşmakta) toprak kaymaları kaçınılmaz hale gelebilir. Uluslararası araştırmalar, yangın sonrası ilk 1-2 yıl içinde heyelan riskinin %50-100 oranında arttığını göstermektedir; bu da yerleşim alanları, tarım arazileri ve altyapı için büyük tehdit oluşturur.

Çanakkale İnşaat Mühendisleri Odası olarak, bu hassas dönemde uzman görüşümüzü kamuoyuyla paylaşmak ve yetkilileri harekete geçirmek amacıyla bu duyuruyu yapıyoruz:

•  Risk Değerlendirmesi ve Haritalama: Yangın etkilenen bölgelerde acilen jeoteknik incelemeler yapılmalı, heyelan duyarlılık haritaları güncellenmeli. Bu haritalar, mevcut orman yangını risk zonu haritalarıyla entegre edilerek (Türkiye’de 1. derece riskli bölgeler arasında yer alan Çanakkale için) önleyici planlama yapılmalıdır.

•  Rehabilitasyon ve Stabilizasyon Çalışmaları: Toprak stabilizasyonu için biyo-mühendislik yöntemleri (kök sistemi güçlü bitkilerin dikimi, geotekstil kullanımı), drenaj sistemleri ve istinat duvarları gibi inşaat mühendisliği çözümleri derhal uygulanmalı. Yangın sonrası kök güçlendirme modelleri, riski azaltmada kritik rol oynar.

•  Altyapı ve Yerleşim Güvenliği: Yol, su ve enerji hatları gibi altyapı unsurları heyelan riskine karşı güçlendirilmeli. Vatandaşlarımıza, eğimli arazilerde inşaat öncesi zemin etüdü zorunluluğunu hatırlatıyoruz.

•  Eğitim ve Farkındalık: Yerel yönetimler, AFAD ve Orman Bölge Müdürlüğü ile iş birliği içinde halkı bilgilendirme kampanyaları düzenlenmeli. İklim değişikliğinin yangın ve heyelan zincirini tetiklediği gerçeği, uzun vadeli afet yönetimi politikalarını zorunlu kılar.

Odamız, bu süreçte teknik destek sunmaya hazırdır. Uzman mühendislerimizle saha incelemeleri ve raporlama çalışmaları için yetkililerle iletişime geçmeye davet ediyoruz. Çanakkale’mizin yaralarını sarmak, hepimizin ortak sorumluluğudur. Yangın felaketinin bir sonraki halkası olan heyelan riskini önlemek için vakit kaybetmeyelim!”